Home / Vraag & Antwoord /

Wat zijn...

Vraag

Dyon Scheijen 27 februari 2023

Wat zijn ervaringen rondom eenzaamheid en sociaal isolement onder ouderen, als gevolg van gehoorverlies? En hoe kunnen we deze eerder bereiken?

Beste allen,

Als klinisch fysicus - audioloog werkzaam in een audiologisch centrum zie ik vaak ouderen die ten gevolge van een gehoorverlies langzaam aan in een sociaal isolement zijn geraakt. Sowieso duurt het soms wel eens zeven jaar of langer voordat er stappen genomen worden om iets aan een gehoorverlies te gaan doen.

Maar hoe zijn jullie ervaringen in deze? Is gehoor een item dat nu al aandacht heeft? Is er wellicht behoefte om gehoor en eenzaamheid op de kaart te gaan zetten? Maar hoe?

Waar is er behoefte aan? Hoe kunnen we mensen die deze hulp nodig hebben beter en vooral ook eerder bereiken?

Motivatie

Eenzaamheid en sociaal isolement ten gevolge van een gehoorverlies is nu nog te vaak onbekend. Niet zichtbaar ook.

Organisatie en/of werkgebied

Audiologie & Communicatie Adelante

ACT binnen Amplitia

Beantwoord de vraag van Dyon

(19 antwoorden)

Coen van den Heuvel

27 februari 2023

Ik draag zelf gehoorapparaten en vergader regelmatig op diverse locaties.
Het merendeel van de locaties is niet voorbereid op mensen met een auditief probleem.
Je moet zelf met oplossingen komen en bij de reservering eisen op dit punt (laten) stellen

Bedrijfsartsen moeten voor werknemers met deze problemen meer aandacht hebben zodat op de werkvloer daar meer rekening mee kan worden gehouden.

Isolement is vrees ik wel vaak zichtbaar omdat degenen met een auditief probleem zich in groepsgesprekken afzonderen, ook in privé-situaties

met vriendelijke groet

Coen van den Heuvel

1

Jennifer Elich

27 februari 2023

Mogelijk kun je het uiteindelijke onderzoek dat blijkbara gedaan is terugvinden? https://www.hoorzaken.nl/nieuws/onderzoek-naar-relatie-gehoorverlies-en-eenzaamheid-beter-horen/

Veel welzijnsorganisaties 'in de buurt' staan open voor oppakken van initiatieven als bewoners kenbaar maken dat zij daar behoefte aan hebben.

https://ongehoordongezien.nl/verhalen/

Heel veel initiatieven in Drenthe: en vooral goed op een rijtje gezet https://www.ggmd.nl/contact/links/

1

Hotty van der Stilma

27 februari 2023

Dag Dyon,
Wat mooi dat je deze vraag stelt en hier oog voor hebt!
Jaren geleden heb ik als maatschappelijk werker bij een audiologisch centrum gewerkt. Ik herken de problematiek van destijds. Ik vond het toen bij mijn functie horen om hier iets mee te doen. Soms individueel, door voor die ene specifieke cliënt de beste oplossing te zoeken. Soms voor een hele groep door te kijken of het mogelijk is om iets van lotgenoten contact op te zetten. We gaven ook wel voorlichting op plekken waar dit relatief veel voorkwam, bijvoorbeeld in verzorgingshuizen, bedrijfsartsen of buurtcentra. Of kijken of er op die plekken bijvoorbeeld technische oplossingen te bedenken waren (akoestiek, techn. hulpmiddelen, etc.) die net het verschil konden maken. DE oplossing is er niet, maar door een stuk erkenning en bewustzijn te creëren, of creatief mee te denken, kunnen mensen wel stappen maken.
Werken er bij jullie maatschappelijk werkers? En zien zij dit ook als hun taak?
Veel succes!

gr. Hotty de Vries, medisch maatschappelijk werker MCL

1

Ria Eijck

27 februari 2023

Ik heb het meegemaakt bij mijn vader, die werd inderdaad steeds eenzamer. De laatste jaren jaren woonde hij in een woonzorgcomplex, daar probeerden ze hem steeds mee te laten doen aan activiteiten, maar dat kon hij gewoon niet meer. Hij hoorde voornamelijk lawaai, gedreun, dus in een groep met mensen functioneerde hij niet. Een op een gesprekken gingen wel als je maar met je gezicht naar hem toe praatte en in duidelijke korte zinnen. Daar is ook niet iedereen op ingespeeld. In het ziekenhuis werd dan al gauw het gesprek met mij gevoerd in plaats van met mijn vader, bijv. Ik denk dat gehoorverlies een erg onderschat probleem is. Oudere mensen steeds naar activiteiten te willen laten gaan om eenzaamheid te voorkomen is voor die categorie geen oplossing.

1

Marielle Hornstra

27 februari 2023

Ha Dyon,
misschien interessant om de campagne Hoorwinst in de Hoeksche Waard eens te bekijken: https://www.gemeentehw.nl/direct-regelen/zorg-welzijn/ouder-worden/hoorwinst-hoeksche-waard/
Een samenwerking van gemeente Hoeksche Waard, GGD Zuid-Holland Zuid en Erasmus Medisch Centrum Rotterdam – gericht op verbetering van het sociale contact van mensen die door ouderdom slechter horen.

Hartelijke groet, Marielle

1

Mirjam Damen

27 februari 2023

Ervaringsdeskundigen bij je vraag, (en de oplossing) betrekken.
En niet onbelangrijk, informeer vooral ook bij de man/vrouw zelf. Wat is belangrijk voor hem/haar?
Via trilling voelen zijn misschien mogelijkheden? Via beeldmateriaal, picto's maar ook filmpjes iets uitleggen/vragen.
(misschien een gekke opmerking maar wat biedt u aan bij jonge kinderen met gehoorproblemen? is er een transfer te maken van die oplossingen naar ouderen?)
Mirjam Damen
www.Balansdigitaal.nl

2

Jeannette Rijks

27 februari 2023

Dag Dyon,

In mijn ervaring beseffen mensen vaak zelf niet dat zij zich door hun gehoorproblemen isoleren. Iemand die minder goed hoort reageert vaak anders, (in de ogen van de spreker: vreemd) op wat er wordt gezegd. Dat zorgt veel eerder voor een isolement dan mensen zich zelf vaak realiseren. Wij besteden er in onze opleiding wel aandacht aan, in die zin dat we mensen wijzen op de effecten van gehoorproblemen op sociale relaties. Het zou goed zijn als er een campagne kwam die mensen wijst op de gevolgen van gehoorverlies en wat ze daar zelf aan kunnen doen. Dan denk ik in de eerste plaats aan tijdige controle van het gehoor en open staan voor hulpmiddelen. Het is een van de vele aspecten van eenzaamheid die te weinig aandacht krijgen. Juist vroeg ingrijpen bij gehoorverlies kan eenzaamheid en de fysieke gevolgen daarvan voorkomen.

1

Albertine Wierbos

27 februari 2023

Dag Dyon,

Binnen Gooise Meren zijn we bezig met een gezondheidsnetwerk, waarin Welzijn op Recept en Valpreventie een plek krijgen. Een onderdeel hierin is ook dat vaak oudere mensen slechter zien of horen waardoor eenzaamheid en/ of vallen een rol gaan spelen.
We werken hierin samen met een POH en huisarts. Maar ook met fysio/ clientondersteuners/ apothekers enz.
Daarnaast wordt het standaard meegenomen met huisbezoeken voor 75+. Mocht je iets meer willen weten, mag je altijd bellen of mailen

1

Kitty Janssen

27 februari 2023

Er zijn hieronder al een aantal goede suggesties gedaan, bij deze mijn aanvullingen:

Vragen over het gehoor en eenzaamheid zitten standaard in de risicosignaleringslijst die wij bij vrijwel alle nieuwe cliënten gebruiken: er worden met de cliënt vervolgacties uitgezet als er risico's gesignaleerd worden. Dit is uiteraard maatwerk: de een heeft bijvoorbeeld behoefte aan een ander hulpmiddel om te communiceren, de ander heeft juist tools nodig om ondanks de beperking voldoende kwaliteit van leven te ervaren (en dat zit 'm niet altijd in de communicatie met de ander).

We proberen vroeg te signaleren, te verwijzen of te helpen, maar ik bemerk een taboe op een gehoorapparaatje en daardoor uitstelgedrag bij de slechter horende. Is het een idee om het apparaatje hipper te maken, zoals ook met de bril is gebeurd? Maak er een sieraad van!

Kindjes worden standaard periodiek gescreend: is dat ook toepasbaar op ouderen? Een periodiek bevolkingsonderzoek op een aantal items (gehoor, zicht, plus evt. bloedglucose, cholesterol, bloeddruk, enz.)?

1

Carine Bentveld

27 februari 2023

Beste Dyon,
Een mooie vraag! Binnen de gemeente Terneuzen ben ik als regisseur eenzaamheid in contact gekomen met Beter horen. Zij gaan ons ( kernteam van verschillende zorgpartners, maatschappelijk werkers, wijkverpleegkundigen ed,) trainen in het herkennen van gehoorverlies. Aan de andere kant gaan wij hen trainen in het signaleren van eenzaamheid.
Beter horen is ook een partner in de landelijke coalitie een tegen eenzaamheid.
Hartelijke groeten Carine Bentveld

1

Paula Hettinga

27 februari 2023

Al veel reacties op de vraag over Eenzaamheid en Slechthorendheid.
Als aanvulling hierop:
Ik begeleid in Utrecht vanuit de logopediepraktijk mensen die hulp willen met betrekking tot communicatie bij slechthorendheid.
Het leren van communicatiestrategieën en spraakafzien is een ingang om samen te kijken waar er knelpunten worden ervaren in het dagelijks leven en hoe hier mee om te gaan.
Het leren spraakafzien is op maat, het digitaal oefenprogramma www.spraakafzienoefenen.nl kan daarbij ondersteunend zijn.
Paula Hettinga, logopedist

1

Monique de Bondt

27 februari 2023

Eenzaamheid is een onderdeel dat tegenwoordig gelukkig aardig op de kaart staat en waaraan gewerkt wordt. Initiatieven van Gemeentes ontstaan voor bijvoorbeeld een/meer middagjes een inloop in een cultureel Centrum waarbij men gratis aanwezig kan zijn. Koffie thee en limonade zijn gratis en dan is er begeleiding door een gespecialiseerd iemand die mensen met elkaar in gesprek kan brengen, maar die ook kan aanvoelen als iemand meer nodig heeft dan alleen 1/2 x pw even eruit te zijn. Anders wordt het als iemand dan wel komt op zo'n bijeenkomst, maar geen aansluiting kan vinden. Dat zou dan ook veroorzaakt kunnen zijn doordat iemand de gesprekken niet goed kan volgen. Nog te vaak worden dit soort problemen niet gezien. Ook omdat de betreffende persoon het zelf ook maar moeilijk laat blijken. Soms omdat men zich er niet van bewust is, maar ook omdat men er niet voor uit wil komen dat ze het niet kunnen volgen. Samenwerken van verschillende mensen uit de dorpsteams kan zorgen dat ieder op zijn manier dingen kan uitvinden en kan bijdragen en dan men dan samen tot een mogelijke oplossing komen.

1

Tom van Campen

27 februari 2023

Beste Dyon,

Ik ben in contact gekomen met de landelijke stichting HOOR MIJ en ik mocht een webinar over eenzaamheid verzorgen voor hun deelnemers, allen lijden aan een behoorlijke tot zeer ernstige mate van gehoorverlies.
Wat mij raakte was het feit dat wij , de horenden, ons zo weinig bewust zijn van de aanwezigheid van niet / slecht horenden. Waardoor zij continue letterlijk ervaren "niet gehoord" te worden. Bijzonder vond ik de openheid waarmee deelnemers over hun ervaringen spraken, over hun teleurstellingen en het verdriet maar ook over hun worsteling hun lot te leren accepteren. Tot en met deelnemers die heel duidelijk voor ogen hebben hoe zij ons willen laten weten in de ontmoeting dat zij ons niet horen. Het gaat er bij hen niet anders aan toe als bij ieder ander die last heeft van of lijdt aan een problematisch ervaring van alleen zijn dat hen is overkomen. Ook zij hebben de natuurlijke neiging zich terug te trekken. "Ik had mij zo verheugd op het feest met koningsdag, maar na een half uur met zoveel mensen om mij heen had ik met niemand contact en voelde me zo ellendig dat ik naar huis ben gegaan en onder een deken gaan liggen huilen."
" Laten we ons zichtbaar maken met onze handicap"!
Ook hier is de vraag: wie geeft echte aandacht, luistert , zonder oordeel, en geeft hen support zodat ook zij een antwoord vinden voor hun eenzaamheid.

1

Pieter ten Napel

28 februari 2023

Hoi Dion, ik mag werkzaam zijn binnen een aantal verzorgingshuizen. En daarin kom ik inderdaad bij regelmaat bewoners tegen die het allemaal niet zo goed horen.
Daarom denk ik dat het vroegtijdig oppakken van deze problematiek best wel belangrijk.
Wenselijk is dit bij de intake al op te merken en ook tijdens latere evaluatiemomenten.
En dan moet er directe contacten zijn met huizen en gehoorspecialisten zodat er misschien preventief testen in de huizen

1

Patricia Braat

28 februari 2023

Beste Dyon,

Ik ben momenteel nog werkzaam bij de gemeente Waalwijk als coördinator Eenzaamheid bij de gemeente Waalwijk. In onze lokale coalitie zit ook Beter Horen. Ik weet dat zij een aantal jaren geleden samen met de gemeente Den Haag en een onderzoeksinstituut onderzoek hebben gedaan naar de relatie tussen eenzaamheid en slecht horen. Er is niet direct een verband aangetoond, maar wel het verlies van contacten en slecht horen.

Mocht je meer informatie willen hebben dan kan ik je in contact brengen met de betrokken persoon.

Met vriendelijke groet,

Patricia Braat
pbraat@waalwijk.nl
patricia@beteken.nl

1

Jan Peter Versteege MA

28 februari 2023

Beste Dyon,
Ik ben als geestelijk verzorger uiteraard geen specialist op het gebied van gehoor of doofheid. Tijdens mijn opleiding op HBO en universiteit is daar geen aandacht aan besteed. Wel weet ik dat vooral bij oudere mensen het spreken en luisteren veel betekent voor hun vitaliteit, hun erkenning, het gevoel geven van gekend zijn en een verlichting van hun eenzaamheid kan betekenen.
Ik heb veel oudere mensen leren verstaan en ben als geestelijk verzorger/geestelijk begeleider nog beter gaan articuleren. Mijn vaardigheden om goed te luisteren zijn toegenomen. En mijn vaardigheid om te parafraseren in andere bewoordingen te gebruiken helpen de dove mens om te weten of hij/zij goed is verstaan of het goed heeft gehoord. Luisteren naar non-verbale signalen speelt daarin ook een grote rol.
Ik was door een studie zang aan het conservatorium al goed in het articuleren, maar mijn vaardigheden op dat gebied zijn toegenomen juist door het omgaan met oudere mensen. Ook mijn vrouw heeft gehoorproblemen. Door een dure 'rolls-royce' onder de gehoorapparaten bij Beter Horen is haar hoorfunctie beduidend toegenomen.
De psychologie hoe om te gaan met mensen die hun gehoorapparaten niet willen indoen, daar heb ik minder kaas van gegeten. . Maar wellicht heb jij daar weer meer kijk op. Ik begrijp dat sommige gehoorapparaten, ook de duurdere, kunnen irriteren door schimmeltjes oid.
Dit is wat ik nu paraat heb. Wellicht komt er meer, dan weet je me vast te vinden.
Hartelijke groet,
Jan Peter Versteege
De Opreghte
info@deopreghte.nl
0621651002

1

Annemarie 't Hart

7 maart 2023

Check specsavers, beter horen, etc daar komen de mensen laagdrempelig binnen met gehoorproblemen.
In Ziekenhuizen, wijkcentra's , revalidatiecentra daar lopen mensen met wellicht gehoorproblemen.

Deel folders uit bij Huisartsen, ziekenhuizen, wijkcentra's, bij Visio, READE, PHILADELPHIA, MEE, etc

Jantine Smeijers

8 maart 2023

In mijn werk als geestelijk verzorger in verpleeghuizen heb ik regelmatig te maken met ouderen met gehoorverlies.

Eén op één kan ik vaak nog communiceren met deze mensen, maar in een groep hebben zij het moeilijk. Ook omdat andere ouderen vaak een zwakke stem hebben en/of moeilijk kunnen afstemmen op andermans handicap.

In de gesprek- en bezinning groepen die ik leid, zorg ik er voor dat iedereen één voor één spreekt en nooit tegelijkertijd. Ik vraag daarvoor begrip van de andere deelnemers.

Soms ben ik in de gelegenheid om mensen met gehoorverlies individueel te begeleiden in het omgaan met hun eigen handicap. Dit begeleiden kan door de persoon te leren 1. assertiever te zijn in het vragen om één voor één praten en het aangeven wat ze wel/ en niet verstaan hebben. Bij veel gezelschansvormen, zoals een verjaardag of bingo, is één voor één praten niet mogelijk, dan 2. begeleid ik mensen om te accepteren dat ze niets verstaan, maar dat ze 3. toch kunnen genieten van het samenzijn en de sfeer in de groep en 4. dat ze, ondanks dat ze niks horen, sociale situaties toch echt nodig hebben, en 5. dat ze niet minderwaardig zijn door hun handicap en 6. dat auditieve hallucinaties die vaak optreden bij gehoorverlies, geen teken zijn van 'gekte of gestoordheid' en 7. we zoeken samen naar de mogelijke betekenis van de inhoud van de auditieve hallucinaties voor deze specifieke persoon. 8, Ook zoeken we samen naar de betekenis van het doof-zijn voor hen in deze levensfase en 9. hoe het is om te leven in een innerlijke wereld met weinig extern geluid, of 9. vragen welke geluiden er in het hoofd nog wel gehoord worden.
Jantine Smeijers
ZZGzorggroep
j.smeijers@zzgzorggroep.nl

Bianca Reubzaet-Swelsen

15 april 2023

Beste Dyon,

In het verpleeghuis (ik ben logopedist bij Envida) komen vaak ouderen die al langer gehoorproblemen hebben, maar thuis niet voor hun gehoor hebben gezorgd (gehooraanpassing bijv wel aangeschaft maar al jaren niet gedragen of wel dragen maar geen onderhoud/ reiniging dus vies met harde slangetjes etc.).
Daarnaast merk ik een gebrek aan voorlichting. Zowel voor gesprekspartners als voor degene met de gehooraanpassing zelf. Men verwacht nog te vaak dat de ‘apparaatjes’ het gehoorprobleem oplossen. Als iemand dan geen actieve luisterhouding aanneemt, is het verstaan van gesprekspartners nog steeds slecht. Dan heb ik het nog niet over beurtwisseling in gesprekken e.d.
Hoe vaak hoor je iemand met toestellen niet zeggen: “ Ik versta je niet, je moet harder praten” of “ wat zeg je?”. Terwijl je weet dat het gehoorverlies niet bijzonder hoog is.
Kortom: voorlichting over hoe men goed contact maakt met en als persoon met gehoorverlies.

Met vriendelijke groet,
Bianca Swelsen

Is jouw vraag nog niet beantwoord?

Stel nu je vraag aan 32580 experts!

Stel je vraag

Scholing

Professionele ontwikkeling

Verbeter je vaardigheden met onze trainingen voor professionele ontwikkeling.

e-learning De meldcode

De meldcode huiselijk geweld is een belangrijk stappenplan bij het vermoeden van geweld. Wil jij meer weten over de meldcode en het toepassen ervan? Volg dan de e-learning ‘De meldcode’.